Das Peritoneum und die Bursa omentalis Dr. Anna Németh I2017
Das Peritoneum Cavitas peritonealis Spatium retroperitoneale Schliesst die Bauchhöhle luftdicht ab Befestigt die Baucheingeweide Gleitvermögen (bei Entzündungen Verkleben) Resorbiert Abwehrfunktion Peritoneum parietale: Peritoneum viscerale Peritoneum: Lamina epithelialis (Mesothel) Lamina propria Tela subserosa
Entwicklung des Peritoneums I Die Abfaltung des Embryos Seitenplatte Somatopleura Ektoderm Mesoderm Splanchnopleura Entoderm unter dem Nabel: Mesogastrium dorsale
Entwicklung des Peritoneums II Über dem Nabel: MGd MGv: Mesogastrium ventrale MGv MGd: Mesogastrium dorsale
Entwicklung des Peritoneums III
Entwicklung des Peritoneums IV
Derivate des Mesogastriums Mesogastrium ventrale: lig. falciforme hepatis lig. teres hepatis lig. coronarium hepatis lig. triangulare hepatis lig. hepatogastricum lig. hepatoduodenale Mesogastrium dorsale: lig. gastrolienale lig. phrenicolienale, lig. splenorenale omentum majus, lig. gastrocolicum mesenterium mesoappendix mesocolon transversum mesosigmoideum
Peritoneale Bänder
Radix mesenterii Von der Flexura duodeno-jejunalis nach rechts unten Richtung die rechte Fossa iliaca 15-20 cm Länge
Peritoneale Recessus Recessus duodenalis sup., inf. An der Grenze des intra- und retroperitonealen Abschnitt des Darmkanals sind kleine Taschen. Recessus duodenalis sup., inf. Recessus paraduodenalis Recessus retroduodenalis Hernia duodenalis (Treitz-Hernia) Recessus ileocaecalis sup. Recessus ileocaecalis inf. Recessus retrocaecalis Recessus intersigmoideus
Peritoneale Räume und Recessus Oberbauch (Pars supracolica) Unterbauch Subphrenische Räume: Recessus suprahepaticus dexter Recessus suprahepaticus sinister Recessus subhepaticus dexter (Recessus hepatorenalis, Morrison-Tasche) Recessus subhepaticus sinister (Bursa omentalis) Hernia omentalis, Winslow-Hernia Spatium retrolienale Infracolische Räume: Spatium infracolicum (mesenteriocolicum) dextrum Spatium infracolicum (mesenteriocolicum) sinistrum Spatium paracolicum dextrum (Sulcus paracolicus dextrum lat.) Appendix, Magen Gallenblase, rechte Niere, Duodenum (Pars sup., Pars desc.) Spatium paracolicum sinistrum (Sulcus paracolicus sinistrum lat.) Milz Douglas Raum (Excavatio rectovesicalis, rectouterina)
Bursa omentalis Vestibulum (V) Cavum proprium (CP) Recessus sup (S): Recessus lienalis (L): Recessus inf. (I): S L I V CP Wände Vordere : Omentum minus Magen Lig. gastrocolicum Untere, hintere: Mesocolon transversum Linke (Rec. lienalis): Lig. gastrolienale Lig. phrenicolienale
Douglas-Raum
Zirkulation der peritonealen Flüssigkeit Bewegung: Diaphragma Darmperistaltik Infektion: nach Trauma (Peritonitis) durch Darm durch Tuba uterina durch Blut
Omentum majus Klinische Bedeutung In Chirurgie wird benutzt bei Darmanastomose, bei perforiertem Magenulcus normal isolierter Appendix verschlossener Magenulcus
Innervation des Peritoneums Parietales Peritoneum Somatische Innervation (Schmerz, Temperatur, Tasten, Druck) Nn. intercostalen (Th7-11) N. subcostalis (Th12) N. iliohypogastricus (Th12-L1) N. ilioinguinalis (L1) N. phrenicus (C4) N. obturatorius (L2-L4) genau lokalisierte Schmerzen, Dauerkontraktion der Bauchmuskulatur Viszerales Peritoneum Vegetative Innervation (Dehnung, Windung)- Vegetative Nerven der Organen (Plexus coeliacus, Plexus mesentericus sup., inf, Plexus hypogastricus) dumpfer Schmerz
Peritonitis Primer (Streptococcus, Gonococcus, tbc-Bakterien) Sekunder durch Blut Lebercirrhosis Nephrosis aus Genitalorgane Sekunder Perforation der Bauchorgane (Magen, Gallenblase, Dünndarm, Dickdarm, Appendix) nach Entzündung, Tumor Primer Nach Trauma Postoperativ
Spatium retroperitoneale I Begrenzungen: Superior: Diaphragma Inferior: in der Mitte geht in das Spatium retroperitoneale des kleinen Beckens ein seitlich verdünnt sich Vorne: Fascia renalis (Lamina prerenalis) Peritoneum parietale Hinten: Fascia transversalis Fascia renalis (Lamina retrorenalis)
Spatium retroperitoneale II Organe: Niere, Nebenniere, Ureter, Pancreas, Duodenum Gefässe: Aorta desc. Pars abdominalis, Vena cava inf., Aa., Vv. iliacae Vegetatives Nervensystem: Truncus sympathicus, Ganglien, Plexus Somatisches Nervensystem: Plexus lumbalis, sacralis Lymphknoten, Lymphstämme: Nll. aortici, iliaci - Truncus lumbales
Spatium retroperitoneale III Abszesse können sich aus der Niere, Lymphknoten, retrocoekalem Appendix bilden