კულტურის კვლევების შესავალი ლექცია მეორე
კულტურა როგორც ვნებების სუბლიმაცია
გეგმა კულტურის შედარებითი ფსიქოლოგია კულტურის ფსიქოლოგია ზიგმუნდ ფროიდის ფსიქოანალიზი (ზოგადი მიმოხილვა) ფსიქოანალიზი როგორც კულტურის თეორია ვნებების უარყოფა
ფსიქოლოგიური მსჯელობა კულტურის შესახებ ევროპული ექსპანსია (XV ს.): უცხო ხალხების აღმოჩენები კულტურული უნივერსალიზმი კულტურული რელატივიზმი რენე დეკარტი, ჯონ ლოკი ჯამბატისტა ვიკო, იოჰან გოტფრიდ ჰერდერი და ვილჰელმ ჰუმბოლტი ევროცენტრიზმი კულტურის შესწავლა “შიგნიდან” კულტურის შედარებითი კვლევები კულტურის ფსიქოლოგია
კულტურის შედარებითი ფსიქოლოგია მეთოდი: სხვადასხვა კულტურებში ფსიქიკურ მოცემულობათა შედარება მიზანი: განმაზოგადებელი კვლევები: სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენელთა საერთო ფსიქიკური მონაცემების დადგენა (უნივერსალური კანონზომიერებების აღმოჩენა) მადიფერენცირებელი კვლევები: ამ მონაცემების მოდიფიკაციების გამოვლენა, რომლებიც შესაბამისი კულტურითაა განპირობებული (კულტურული ფაქტორების შესწავლა, რომლებიც ინდივიდუალური მახასიათებლების ჩამოყალიბებაზე ზემოქმედებს) სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენელთა ურთიერთგანსხვავებულობა აღქმის, აზროვნების, განცდის, სწავლისა და ქცევის განმსაზღვრელი ფსიქიკური მექანიზმის განსხვავებულობა სხვადასხვა საზოგადოებაში თითოეული კულტურის ფარგლებში ცალკეული ინდივიდის ქცევა შეიძლება ძლიერ განსხვავდებოდეს ერთმანეთისგან!
კულტურის ფსიქოლოგია ადამიანის ქცევა კულტურული კონტექსტი, რომელშიც იგი არსებობს შინაგანი ფაქტორების (ინგლ. reasons) გაგება შესაძლებელია მხოლოდ შესაბამისი კულტურის წარმომადგენლის პერსპექტივიდან (ინგლ. from a native’s point of view) კულტურა და ფსიქიკა განუყოფელია ერთმანეთისგან: ფსიქიკური პროცესები უშუალოდაა დაკავშირებულ მნიშვნელობათა სისტემებთან ფსიქიკური განვითარების პროცესში ადამიანი მშობლიურ ენასთან ერთად ითავისებს შესაბამის კულტურაში გაბატონებულ მნიშვნელობათა სისტემას, რომელიც განსაზღვრავს როგორც მის ქცევას, ისე აზროვნებას კვლევის თვისებრივი მეთოდები: ჩართული დაკვირვება, ნარატიული ინტერვიუ, ჯგუფური დისკუსია, დოკუმენტების ანალიზი და ა.შ. სხვადასხვა საზოგადოება ცხოვრობს სხვადასხვა სამყაროში
ზიგმუნდ ფროიდი (1856-1939)
ადამიანის ფსიქიკის მოდელი Ego Super Ego Id
სიზმრის ახსნა (Traumdeutung)
ოიდიპოსის კომპლექსი
ფსიქოანალიზი როგორც კულტურის თეორია ძირითადი ინსტინქტები: სქესობრივი თვითგადარჩენის აგრესიის განადგურების ინცესტის აკრძალვა სურვილის პრინციპი vs. რეალობის პრინციპი
ვნებების უარყოფა ვნებების დათრგუნვა ნევროზი სინდისი ვნებების დათრგუნვა ნევროზი სინდისი ვნებების სუბლიმაცია ინტელექტუალური და შემოქმედებითი საქმიანობა სოციალური კავშირები (მეგობრობა) გაცნობიერებული უარი ვნებების დაკმაყოფილებაზე (ზარხოში, მედიტაცია, წესრიგი, სისუფთავე...)
კულტურის დანიშნულება სქესობრივი ლტოლვის მიჩქმალვა და სქესობრივი ცხოვრების გაერთგვაროვნება ხელოვნება და ლიტერატურა = მსუბუქი ნარკოზი: ნამდვილი ბედნიერება არ ოცნებობს კულტურა გარდაქმნის ლიბიდოს შემაკავშირებელ ენერგიად კულტურა = განადგურების ინსტინქტის დაძლევის ერთადერთი საშუალება ადამიანის მიერ თავისი შინაგანი ბუნების (ვნებების) დაუფლება, ერთი მხრივ, შესაძლებელს ხდის გარემოს დაუფლებას (ცივილიზაცია), მეორე მხრივ კი განაპირობებს შინაგან კონფლიქტებს, რომლებსაც ადამიანისთვის ტანჯვა და დაღუპვა მოაქვს.
გმადლობთ ყურადღებისთვის!