TUTORAT b (Latinum) 2. Sitzung: Caesar, de bello Gallico 7,1, Z.14ff. Beginn: Imprimis rationem... („ratio“-Ausgabe S. 72f.)

2 Überblick zThema: Besprechung der Übersetzung zDauer: 2 x 45 Min. (also mit Pause) zTutor: Simon Küpfer, Zürich zKontakt: In Pause/ am Schluss oder via latinumstutorat(ät)gmx.ch

3 Voraussetzung (s. Merkblatt) zDu hast bereits am lat. Text gearbeitet und dort versucht, Prädikate & Subjekte zu bestimmen. zDu hast eine eigene Übersetzung angefertigt und mit derjenigen von mir verglichen. zDu hast Dir bei der Vorbereitung Fragen notiert: Diese kannst Du nun hier stellen!

4 Arbeits-Materialien zBitte halte bereit: zeinen lat. Text (z.B. „ratio“-Ausgabe), zDeine eigene dt. Übersetzung, zevtl. Formentabellen (z.B. „Memoranda“), zevtl. meine wörtliche Übersetzung.

5 Vorgehen zIch strukturiere den lat. Text zDu fragst nach bzw. unterbrichst: Ausdrücklich erwünscht!

6 Vorgehen zIch strukturiere den lat. Text yWas ist Prädikat? (finites Verb) yWas ist Subjekt? (Nominativ!) yWelche Nebensätze gibt es? (Einleitewort!) yWo ist der Hauptsatz? zDu fragst nach bzw. unterbrichst: Ausdrücklich erwünscht! Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

Kontext Bücher 1-6 zCaesars de bello Gallico hat drei Hauptteile: zBuch (bzw. liber) 1 und 2 schildern die Eroberung des keltischen und belgischen Landes. Caesar schliesst Buch 2 (35,1) mit der Zusammenfassung omni Gallia pacata. zBuch 3 bis 6 haben die Kämpfe mit Nachbarvölkern zum Inhalt: Buch 3 gibt die Sicherung der Küste und Unterwerfung der Randvölker, Buch 4 die erste Fühlungnahme mit Germanen und Britanniern, Buch 5 den Kampf mit den Britanniern, Buch 6 den mit den Germanen. zWir fahren in Buch 7 weiter, das den gallischen Aufstand unter Vercingetorix um 52vC schildert.

8 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Einzelsatz isolieren! 15 20

9 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

10 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

11 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze Z. 10 principes

12 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

13 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

14 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare eorum & clandestina sind Attribute zu consilia

15 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

16 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare aci, abhängig von dicunt „sie sagten, dass...“

17 Zeile 14 (ratio S. 72) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Übersetzung! (Tempus?)

18 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Einzelsatz isolieren! 15 20

19 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

20 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

21 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

22 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

23 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

24 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. ? Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze 15 20

25 Zeile 16 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze Nochmals aci, nochmals abhängig von zu ergänzendem „sie sagten, dass...“

26 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare. Einzelsatz isolieren! 15 20

27 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

28 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

29 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

30 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare ? Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

31 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze Nochmals aci, nochmals abhängig von „Sie sagten schliesslich, dass es besser sei ( praestare ), in der Schlacht niedergemacht zu werden ( interfici ), als...“

32 Zeile 19 (ratio S ) et sui capitis periculo Galliam in libertatem vindicent. Imprimis rationem esse habendam dicunt, priusquam eorum clandestina consilia efferantur, ut Caesar ab exercitu intercludatur. Id esse facile, quod neque legiones audeant absente imperatore ex hibernis egredi neque imperator sine praesidio ad legiones pervenire possit. Postremo in acie praestare interfici, quam non veterem belli gloriam libertatemque, quam a maioribus acceperint, recuperare Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

33 Zeile 19 (ratio S. 73)... praestare interfici quam non... gloriam et libertatem... recuperare. -que

34... praestare interfici quam non... gloriam et libertatem... recuperare. postremo Zeile 19 (ratio S. 73) -que

35 Zeile 19 (ratio S. 73)... praestare interfici quam non... gloriam et libertatem... recuperare. postremoin acie -que

36 Zeile 19 (ratio S. 73)... praestare interfici quam non... gloriam et libertatem... recuperare. postremoin acieveterem belli -que

37 Zeile 19 (ratio S. 73)... praestare interfici quam non... gloriam et libertatem... recuperare. postremoin acieveterem belli, quam a maioribus acceperint, -que

38 Zeile 19 (ratio S. 73) in Farbe... praestare interfici quam non... gloriam et libertatem... recuperare. postremoin acieveterem belli, quam a maioribus acceperint, -que

39 Pause? Nein Ja

40 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. Einzelsatz isolieren! 1 5 Kapitel 2, Zeile 1 (ratio S. 73)

41 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

42 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

43 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Weitere Subjekte bestimmen wir später! Nun die Nebensätze!

44 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Prädikate Subjekte Nebensätze Hauptsätze

45 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Um den/die Hauptsätze zu finden, blenden wir Nebensätze aus!

46 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Ebenso blenden wir abl. abs. aus!

47 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Für Gliederung oft hilfreich: Konjunktionen!

48 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Für Gliederung oft hilfreich: Konjunktionen!

49 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Sie verbinden (coniungere!) Wörter, hier:

50 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Sie verbinden (coniungere!) Wörter, hier: Drei Verben in 3. Plural

51 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Sie verbinden (coniungere!) Wörter, hier: Drei Verben in 3. Plural Erneut: Wo ist Subjekt?

52 2 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum com- munis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum fac- turos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur. 1 5 Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Sie verbinden (coniungere!) Wörter, hier: Drei Verben in 3. Plural Erneut: Wo ist Subjekt?

53 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum communis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum facturos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Neue Darstellung, vgl. meine dt. Übersetzung und das Bsp. in ratio S. 104!

54 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum communis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum facturos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Wichtige Konjunktionen blau, NS-Einleitung gelb

55 His rebus agitatis profitentur Carnutes se nullum periculum communis salutis causa recusare principesque ex omnibus bellum facturos pollicentur et, quoniam in praesentia obsidibus cavere inter se non possint, ne res efferatur, at iure iurando ac fide sanciatur petunt, collatis militaribus signis, quo more eorum gravissima caerimonia continetur, ne facto initio belli ab reliquis deserantur. Kapitel 2, Zeile 1-6 (S. 73) Legende: Konjunktionen Nebensätze aci abl. abs.

56 Zeile 7-8 (ratio S. 73) Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur.

57 Zeile 7-8 (ratio S. 73) z Tum collaudatis Carnutibus, dato iure iurando ab omnibus, qui aderant, tempore eius rei constituto a concilio disceditur.