Мова мястэчак Беларусі

Präsentation zum Thema: "Мова мястэчак Беларусі"—  Präsentation transkript:

1 Мова мястэчак Беларусі

2 Слова “мястэчка” ўтварылася ад агульнаславянскага слова “места” - горад.
Мястэчка – маленькі гарадок!

3 Мястэчка XV – XVIII ст. можна класіфікаваць як дробны населены пункт гарадскога тыпу.
Мястэчкі ў перыяд Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак XX ст.) характарызаваліся вялікай разнастайнасцю тыпаў. Пад назвай “мястэчка” хаваліся як буйныя гандлёва-прамысловыя цэнтры, якім не хапала толькі афіцыйнага гарадскога статуса, так і звычайныя сельскія паселішчы.

4 Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР ад 27 верасня 1938 г
 Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР ад 27 верасня 1938 г. “Аб класіфікацыі населеных пунктаў Беларускай ССР” мястэчкі як адміністрацыйныя адзінкі былі скасаваныя.

5 Да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання, рабочых і гарадскіх пасёлкаў аднесена 101 паселішча гарадскога тыпу. Мястэчкі, якія засталіся па-за сеткай населенных пунктаў гарадскога тыпу, перайшлі афіцыйна ў разрад вёсак. У Заходняй Беларусі мястэчкі праіснавалі да 1939 г.

6 Штэтл – у перакладзе з мовы ідыш “мястэчка”.

7 Габрэйская фізічная і духоўная прастора ў беларускім (польскім, украінскім, літоўскім) мястэчку

8 КІРМАШ Кірмашы прымяркоўваліся да хрысціянскіх святаў, што адлюстроўвае і этымалогія слова кірмаш. Слова прыйшло да нас ад немцаў, у якіх яно пішацца як спалучэнне слоў die Kirche – царква і die Messe – літургія. Слова “кірмаш” у беларускай мове, як і ў заходнееўрапейскіх, абазначае не толькі торг, але і свята, гулянне.

9 КАРЧМА Адзін з тыпаў грамадскай установы на беларускіх землях (піцейны, заезны дом, з пастаялым дваром, з навесам для коней, з памяшканнем для гандлю, з асобнымі памяшканнямі для прыезжых людзей). Карчма – ад слова “карэц” (коўш) – посуд, якім зачэрпвалі спіртныя напоі.

10 Карчміт (карчмар) 1. Гандляр, трымальнік карчмы;
2. Чалавек, які здатны да падману і ашуканства; 3. Чалавек, які займаецца таемным продажам гарэлкі.

11 Карчмаваць: 1. Рабіць па-гандлярску, прадаваць, гандляваць;
2. Махляваць, падманваць, выкарыстоўваць на сваю карысць; 3. Займацца дробным продажам.

12 Шынок Падвід карчмы, у якім не было жылых пакояў. Шынком таксама называлі ўласна залю абслугоўвання ў карчме.

13 Дзякуй!