გერმანულენოვანი ლიტერატურა სტუდენტური მოძრაობის წლებში ( )

Präsentation zum Thema: "გერმანულენოვანი ლიტერატურა სტუდენტური მოძრაობის წლებში ( )"—  Präsentation transkript:

1 გერმანულენოვანი ლიტერატურა სტუდენტური მოძრაობის წლებში (1965-1975)
ლევან ცაგარელი

2 გეგმა ისტორიული წანამძღვრები იდეოლოგიური წანამძღვრები
ლიტერატურის პოლიტიზაცია პოეზია: Erich Fried, Hans Magnus Enzensberger ეპიკა: ახალი რეალიზმი დოკუმენტური თეატრი: Peter Weiss

3 ისტორიული წანამძღვრები
ბერლინის კედლის აშენება (1961) ვილი ბრანტის განტვირთვის პოლიტიკა შიგა რეფორმები: სოციალური უზრუნველყოფა, გარემოს დაცვა, განათლება პლურალიზმი და დემოკრატია საზოგადოების პოლიტიზაცია მთავრობის კონსერვატორული პოლიტიკის კრიტიკა

4 იდეოლოგიური წანამძღვრები
ფრანკფურტის სკოლის კრიტიკული თეორია: Theodor Adorno, Herbert Marcuse, Ernst Bloch, Walter Benjamin... ნეომარქსიზმი (ანტიკაპიტალიზმი) ”დიდი უარყოფა”, ”ჩვენ - მარქსისა და კოკა-კოლას შვილები” ინდუსტრიულად განვითარებული საზოგადოების სტაგნაციის წინააღმდეგ მომხმარებლური ცნობიერების გამოფხიზლება ძალაუფლებისგან თავისუფალი ცხოვრების უტოპია

5 სტუდენტური მოძრაობა (1960-1968)

6 ახალგაზრდული კულტურის წარმოქმნა
სტუდენტური მოძრაობა (1960 – აშშ, 1967 – ბერლინი, 1968 – პარიზი): არაორგანიზებული, ანტიავტორიტარისტული მოძრაობა სტერეოტიპებისგან გათავისუფლებული ინდივიდის შეუზღუდავი თვითრეალიზაცია, სექსუალური რევოლუცია მშობლების თაობის აპოლიტიკურობის კრიტიკა ტაბუირებული თემებისა და აკრძალვების დაძლევის ცდა სახელმწიფოს ალტერნატიული, ანტიკაპიტალისტური მოდელების შემუშავება ახალი მემარცხენეები

7 ლიტერატურის პოლიტიზაცია
ლიტერატურა = ფიქცია + არა-ფიქცია ტექსტი = სხვადასხვა ჟანრი (რეპორტაჟი, სტატია, ანგარიში, პროკლამაცია...) ალმანახი März Texte 1 - სურათები, პოლიტიკური სტატიები, პროკლამაციები, სასამართლოს განაჩენები, სამოგზაურო შთაბეჭდილებები, ნარკოტიკული ზარხოშის აღწერები, სექსუალური ფანტაზიები, სამომხმარებლო ნაწარმის აღწერილობები, მუსიკალური რეპორტაჟები, პლაკატები, ლექსები, კომიქსები, ფოტოები ფილმებიდან... ”წაიკითხე და გააკეთე კიდეც!” ‚ლიტერატურის სიკვდილი‘; ‚გერმანიის პოლიტიკური ალფაბეტიზაცია‘ (1965) მწერალთა ახალი ტიპები: პოლიტიკური აქციონისტი, მუშა მწერალი კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგა განსხვავება მაღალ ლიტერატურასა და მასობრივ კულტურას შორის. მეცნიერებასა და განათლებაში - საკვლევი სფეროს გაფართოება

8 ლიტერატურული აქციონიზმი, სააგიტაციო პროპაგანდა (Agitprop): პოლიტიკური და სოციალური ქმედებების მოთხოვნა ’გადასაყრელი’ პოეზია: საპროტესტო ლექსები ციტატის გამოყენების ტექნიკა  ანტილექსები თემატიკა: პოლიციური და სახელმწიფოებრივი ძალადობა, დიდი კოალიცია, პრესის კონცენტრაცია, საგანმანათლებო და სამეცნიერო სფეროების ნაკლოვანებები, ვიეტნამის ომი და ე.წ. მესამე სამყაროს დაყაჩაღება შრომის სამყაროს ლიტერატურა: ავტორთა კოოპერატივები ჯგუფი 61: Max von der Grün სამუშაო ჯგუფი შრომის სამყაროს ლიტერატურა: Günter Wallraff – “ლიტერატურა უნდა იზომებოდეს იმით, როგორ ზემოქმედებს იგი მკითხველზე.” ამბის დოკუმენტური პრეზენტაცია

9 პოეზია მარტივად გასაგები ლექსი – შემობრუნება სინამდვილისკენ
Erich Fried ( ): ლექსი - ენობრივი თამაში, რომელმაც მკითხველს აზროვნებისა და ქმედებისკენ უნდა უბიძგოს. ადამიანი - როგორც ძალადობის მსხვერპლი Rolf Dieter Brinkmann ( ) - იატაკქვეშეთის პოპ-ლირიკოსი ცხოვრებისა და ხელოვნების ურთიერთდაკავშირება - ყოველდღიურობის პოეზია პროტესტი ყველაფრის წინააღმდეგ Hans Magnus Enzensberger (1929) - გერმანული ლიტერატურის ბრაზიანი ახალგაზრდა კაცი poésie pure + poésie engagee Jürgen Theobaldy: “შეტყობინება მონოლოგის ნაცვლად, განცდა იდეის ნაცვლად, ნათქვამი ცალკეული სიტყვის ნაცვლად, ყოველდღიური მეტყველება შიფრის ნაცვლად.” ლექსი = მომენტის ანაბეჭდი, ყოველდღიურობის ამსახველი ჩანაწერი დროისა და ადგილის მითითებით, გარესამყაროს ანარეკლი მისი ბანალური და კონკრეტული საგნებით

10 Erich Fried Gebranntes Kind
Gebranntes Kind Fürchtet das Feuer Gebrannten Kindes Kinder Fürchten das Feuer nicht Gebrannten Kinds Kindeskinder Malen sich aus Wie schön die Großeltern brannten Und sammeln feurige Kohlen Nochmals gebranntes Kind Fürchtet kein Feuer mehr Asche ist furchtlos

11 Erich Fried Mai 1966 Aus Da Nang wurde fünf Tage hindurch täglich berichtet: Gelegentlich einzelne Schüsse Am sechsten Tag wurde berichtet: In den Kämpfen der letzten fünf Tage in Da Nang bisher etwa tausend Opfer

12 ეპიკა მიახლოება სინამდვილესთან - ’აღწერითი ლიტერატურა’ Nouveau Roman:
მიახლოება სინამდვილესთან - ’აღწერითი ლიტერატურა’ Nouveau Roman: თხრობა? ინდივიდი? ამბავი? მოქმედი პირის ფსიქოლოგია? დრო? მიზეზი? ნივთების ზედაპირის დეტალებით აღსავსე, წამიერი აღწერა Dieter Wellershoff ახალი რეალიზმის კიოლნის სკოლა “ახალი რეალიზმი ფარულად აკრიტიკებს საზოგადოებას ზუსტი დაკვირვების საფუძველზე. ესაა კრიტიკა, რომელიც განპირობებულია არა მოსაზრებებით, არამედ წარმოიქმნება გამოცდილების შექმნით.”

13 დრამა და თეატრი გატაცება ექსპერიმენტით: ტოტალური თეატრი - ღარიბი თეატრო ფორმების მრავალფეროვნება: სააგიტაციო და პროპაგანდისტული თეატრი: დოკუმენტური თეატრი, ახალი სახალხო პიესა სარეჟისორო თეატრი: Happening Performance, Multimedia-Theater დოკუმენტური თეატრი ანგარიშის, პროცესის ან დაკითხვის ფორმა სცენურად არანჟირებული საპროცესო აქტები ისტორიულ-ბიოგრაფიული პიესები ქრონიკები პიესები დოკუმენტური წყაროების თავისუფალი გამოყენებით

14 Peter Weiss (1916-1982) მეეტლის სხეულის ჩრდილი (1952)
Marat / Sade (1962) Hölderlin (1971) წინააღმდეგობის ესთეტიკა (1971)

15 Botho Strauß (1944) ყალბი მაღალფარდოვნების მოყვარული ირაციონალისტი თუ გერმანული თანამედროვეობის სეისმოგრაფი პოეტიკა: ხელოვნება - ექსკლუზიური, საკრალური, მითოსური იდუმალება, თამაში დროისა და ლოგიკის კატეგორიებით თეატრის თემა - თავად თეატრი უკან ვერ გაგებისა და გაურკვევლობისკენ! დრამები: Trilogie des Wiedersehens (1976), Groß und Klein (1978), Die Zeit und das Zimmer (1989) რომანები: Rumor (1980), Paare, Passanten (1981), Der junge Mann (1984)

16 გმადლობთ ყურადღებისთვის!